Wat zijn reflexen
Een reflex is een automatische bewegingsreactie op een prikkel. Deze reactie is onbewust, zonder dat je erover na hoeft te denken.
Elke baby die wordt geboren beschikt al over een heleboel reflexen. Die zijn al vroeg tijdens de zwangerschap ontstaan of ontstaan na de geboorte.
Die bewegingen zijn nodig om bijvoorbeeld de bevalling goed door te komen, om te overleven en jezelf te beschermen gedurende de eerste maanden van je leven
Het onder controle brengen van de reflexen of anders gezegd, de rijping van het zenuwstelsel, gebeurt niet vanzelf. Daarom is het vanaf de geboorte al heel belangrijk om je baby positief te stimuleren met juiste bewegingsprikkels. Met juiste bewegingsprikkels bedoelen we, gezonde speelse bewegingsprikkels die leeftijds- en ontwikkelingsgericht zijn. Indien je je kind te snel moeilijkere bewegingen wil aanleren, ben je aan het forceren, wat uiteraard niet goed is.
Voorbeelden van reflexen
- Zuigreflex
- Terugtrek reflex (als je bijvoorbeeld automatisch, zonder erover na te denken, je hand terug trekt als je per ongeluk een hete pan aanraakt).
- Valreflex (als je dreigt te vallen, steek je vaak automatisch, dus zonder erover na te denken, je handen vooruit om de val op te vangen).
Fundament voor leren
De ontwikkeling van de reflexen is het fundament van de ontwikkeling van een kind. Net zoals de ogen (visueel), de oren (auditief) en het werkgeheugen.
Op het moment dat een reflex niet goed geïntegreerd is, kan de daarop volgende ontwikkeling vertraging oplopen of helemaal niet ontstaan.
Nog actieve of niet geïntegreerde reflexen kunnen voor leer- en gedragsproblemen zorgen.
Soorten reflexen
Intra-uteriene reflexen:
Deze ontstaan in de 5e week in de baarmoeder. Ze zijn een terugtrekking van het gehele lichaam en bevries-reactie als reactie op stress. De intra-uteriene reflexen doorlopen al hun fasen voor de geboorte.
Primitieve reflexen:
De primitieve reflexen ontstaan en ontwikkelen geleidelijk aan in de baarmoeder en zijn actief gedurende de eerste paar maanden na de geboorte.
Deze reflexen zijn automatische en stereotypische reacties op sensorische input of verandering van positie.
Primitieve reflexen vormen de basis van ons bewegingsstelsel. Wanneer we geen primitieve reflexen zouden hebben, zouden we nooit de mogelijkheid ontwikkelen om rechtop te gaan staan en onze bewegingen te controleren.
De meeste van deze reflexen zijn bedoeld om te worden geïntegreerd met zes maanden. Maar, als ze om wat voor reden dan ook nog steeds actief zijn na deze tijd, dan kunnen ze voor een barrière zorgen bij het leren, bij de sensorische verwerking of de emotionele rijping.
Levenslange of Posturale reflexen:
Deze reflexen behouden we de rest van ons leven en ontwikkelen zich op de reeds gelegde basis van de geïntegreerde primitieve reflexen. De baby oefent om de beweging onder controle te krijgen en zodra dat lukt is het in staat om balans te houden en rechtop te staan. Hoe beter de primitieve reflexen de basis hebben gelegd, hoe meer middelen de houdingsreflexen hebben om evenwicht, stabiliteit en flexibiliteit in het lichaam te behouden als reactie op veranderingen in de omgeving en sensorische input.
Het is dus erg belangrijk dat de primitieve reflexen onder controle zijn gekomen en de houdingsreflexen goed zijn ingeburgerd, zodat een kind een basis kan leggen voor leren. Als een kind deze rijpheid niet heeft wanneer hij naar school gaat, zal het waarschijnlijk veel energie kosten om tot leren te komen.